Khi Samsung Electronics công bố vào ngày 11 Tháng 10 rằng sẽ ngừng sản xuất dòng điện thoại thông minh hàng đầu của mình, Galaxy Note 7, đó trở thành một trong những sự kiện quan trọng trong lịch sử của công ty công nghệ lớn thứ hai thế giới về doanh thu (sau Apple).

Năm 1995, Lee Kun-hee, sau đó trở thành ông chủ, ra lệnh đốt 150.000 điện thoại di động trước mặt 2.000 nhân viên đang khóc. Các đối tác kinh doanh, những người đã nhận được những chiếc điện thoại di động như những món quà từ ông ấy đã thông báo lại rằng chúng đã không hoạt động đúng cách.

Tập đoàn của Hàn Quốc được cho là đã tạo ra một nền văn hóa ở nơi làm việc như hiện tại, nơi mà công nhân làm việc hết sức chăm chỉ. Bây giờ câu hỏi là làm thế nào để kết thúc những lùm xùm xung quanh Galaxy Note 7, thiết bị di động mà một số người hâm mộ phần cứng đã gọi nó là "phablet" tốt nhất (hoặc điện thoại thông minh lớn) trong lịch sử mà sẽ thay đổi Samsung, tập đoàn đang trải qua quá trình chuyển đổi lãnh đạo. Trong bối cảnh của cuộc khủng hoảng, công ty thông báo rằng Lee Jae-yong, người con trai của ông Lee, sẽ tham gia hội đồng quản trị của Samsung Electronics vào cuối năm nay,và hướng tới thành công của cha mình, người mà hai năm trước đây đã bị suy nhược vì đau tim.

Samsung đã nghĩ rằng nó đã trải qua cuộc khủng hoảng tồi tệ nhất mang tên Note 7 vào đầu tháng Chín. Nó đã nhanh chóng thu hồi 2,5 triệu chiếc điện thoại sau khi pin của một trong số chúng đã bị cháy. Nhưng hồi đầu tháng này, những chiếc điện thoại thay thế bị phát hiện là cũng dễ bị cháy. Một thời gian ngắn sau khi hai trong số các nhà khai thác di động hàng đầu của Mỹ đã quyết định ngừng bán điện thoại, Samsung loại bỏ rất nhiều sản phẩm Note 7 để tránh thiệt hại thêm cho thương hiệu của mình.

Người ta vẫn chưa biết chính xác những gì đã làm Note 7 bắt lửa. Pin Lithium-ion, mà cung cấp năng lượng cho hầu hết các điện thoại di động, đã gây ra rắc rối trước đây. Nhưng để giải quyết vấn đề hiện tại, Samsung bỏ qua các nguyên nhân gốc rễ, trong khi bắt đầu đổ lỗi cho các nhà cung cấp. Các chuyên gia nghi ngờ rằng thiết bị đã được đóng gói quá chặt, lại không có chỗ cho pin để mở rộng khi cần thiết, ví dụ như khi sạc nhanh hoặc sử dụng nhiều. Kết quả là áp lực có thể gây tổn hại cho pin, làm cho chúng ngắn mạch và giải phóng năng lượng khi nhiệt độ tăng quá cao.

Các lực lượng thương mại đã thúc đẩy Samsung đưa ra dòng sản phẩm này. Kể từ khi xuất hiện điện thoại Galaxy chạy trên Android, hệ điều hành của Google, được sử dụng bởi hầu hết các nhà sản xuất điện thoại di động thiết bị, công ty cần phải phân biệt các thiết bị cao cấp với các thiết kế và phần cứng tốt khác. Note 7, với giá bán hơn 800 USD, được trang bị đầy đủ với tất cả các loại tính năng, bao gồm một máy ảnh với độ phân giải cao, một máy quét võng mạc (để mở khóa điện thoại) -và pin mạnh mẽ. "Có rất nhiều vấn đề có thể xảy ra bên trong các thiết bị như vậy", theo nhà tư vấn Carolina Milanesi của Creative Strategies.

Chi phí tài chính để loại bỏ sản phẩm này ra khỏi thị trường sẽ là đáng kể. Ngày 12 tháng 10 công ty cho biết rằng lợi nhuận trong quý vừa qua sẽ thấp hơn một phần ba so với dự kiến ​​vì việc thu hồi này. Nhiều người dùng Note 7 bây giờ sẽ lựa chọn mua Apple iPhone 7 Plus hoặc một chiếc điện thoại Pixel từ Google. Tuy nhiên, Samsung sẽ chuyển tiến lên khá nhanh chóng ngay cả khi nó loại bỏ dòng sản phẩm Note, điều mà một số nhà phân tích đang kêu gọi. Trong danh mục điện thoại thông minh và máy tính bảng rộng lớn của Samsung, Note là một sản phẩm thích hợp (sẽ là một câu chuyện khác, nếu dòng sản phẩm bán chạy nhất là thiết bị Galaxy S7 của nó bị ảnh hưởng). Và nếu các mô hình mới của công ty, được công bố vào đầu năm tới, không có sai sót lớn, nó sẽ có thể nhanh chóng khôi phục lại danh tiếng của mình như là một nhà sản xuất phần cứng tuyệt vời.

Nhưng cuộc khủng hoảng đã đặt ra một số câu hỏi cho công ty, và nhấn mạnh vào các vấn đề dài hạn. Bây giờ nó cần cẩn thận xem xét sự phức tạp ngày càng tăng của các sản phẩm và các chuỗi cung ứng của mình trong bối cảnh sự thất bại của Note 7, theo Chang Sea-jin thuộc Đại học Quốc gia Singapore.

Một yếu tố khác góp phần vào cơ cấu doanh nghiệp phức tạp của Samsung, dù là một cách gián tiếp, là tính năng hữu cổ phần chéo. Điều này đã cho phép gia đình Lee có sự kiểm soát đối với những người có một vài phần trăm cổ phần. Nhưng việc thiết lập này có khuyết điểm nghiêm trọng. Quản trị doanh nghiệp thấp hơn tiêu chuẩn của các công ty toàn cầu. Hầu hết các giám đốc, ví dụ, có ít kinh nghiệm trong ngành công nghiệp công nghệ.

Cuộc khủng hoảng Note 7 sẽ đưa sóng gió vào cánh buồm của Elliott Associates, một quỹ đầu tư có sở hữu 0,62% cổ phần của Samsung Electronics. Vào ngày 05 tháng 10 nó đã gửi một lá thư cho các giám đốc Samsung với một đề xuất chi tiết cho việc bóc tách cổ phần mà trong đó gia đình Lee không phải từ bỏ quyền kiểm soát (ngay cả ở thời điểm khi họ phải trả thuế thừa kế sau cái chết của ông Lee, mà có thể lên đến 6 tỷ USD). Cốt lõi của kế hoạch là để đơn giản hóa cấu trúc bằng cách đưa Samsung Electronics vào một công ty nắm giữ và hoạt động.

Mặc dù người con của ông Lee được cho là ủng hộ một cơ cấu như vậy, ông cũng sẽ không chấp thuận kế hoạch của Elliott. Nó cũng cung cấp cho Samsung việc thực hiện thanh toán cổ tức thường xuyên, và ra mắt trên sàn chứng khoán ở Mỹ, giúp công ty trở nên phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế về quản trị doanh nghiệp. Nhưng hiện tại Elliott có một cơ hội tốt hơn trong việc ảnh hưởng đến Samsung hơn là vào năm ngoái, thời điểm mà nó thất bại trong việc ngăn chặn sự sáp nhập của C & T và Cheil, hai công ty của Samsung, giúp củng cố sự kiểm soát của gia đình Lee.

Cuộc khủng hoảng pin cũng làm cho Samsung trở nên mạnh mẽ hơn trong việc giải quyết vấn đề về  cơ cấu. Bất chấp những nỗ lực của công ty để giữ cho các thiết bị của nó ở rìa cắt, điện thoại thông minh và các thiết bị kết nối khác đang ngày càng trở thành một phân khúc hàng hóa. Tính hữu ích và sự cạnh tranh của chúng sẽ ngày càng phụ thuộc vào các phần mềm và dịch vụ mà Sungsung cung cấp. Nhưng văn hóa của Samsung vẫn dựa trên sự phát triển phần cứng, theo Park Kang-hee của Viện Nghiên cứu kinh tế IBK ở Seoul. Ông nói thêm rằng sẽ có những động thái để thay đổi điều đó.

Cho đến nay Samsung đã có bước đi trong việc mua lại các công ty khởi nghiệp, chẳng hạn như LoopPay và SmartThings, những công ty mà đã lần lượt phát triển một hệ thống thanh toán triên điện thoại di động và một nền tảng cho các thiết bị kết nối. Nhưng giá trị trong công nghệ kỹ thuật số đang được chuyển từ phần mềm và các dịch vụ dữ liệu và trí tuệ nhân tạo. Một ví dụ là sự xuất hiện của cái gọi là loa thông minh, như Echo của Amazon và Google Home. Đây là những ứng dụng cho phép chủ sở hữu để sử dụng các lệnh bằng giọng nói để chơi nhạc và đặt hàng trực tuyến.

Để bắt kịp, vào ngày 06 Tháng Mười, Samsung mua Viv, một công ty hỗ trợ kỹ thuật số, được tạo ra bởi cùng một người đã phát triển Siri. Mặc dù Samsung có thể đưa Viv vào rất nhiều các thiết bị của nó, từ điện thoại thông minh đến đồ dùng gia đình, dịch vụ này có thể không có khả năng cạnh tranh bởi vì Samsung thiếu các dữ liệu và kỹ năng để sử dụng chúng.

Điểm yếu này có nghĩa là Samsung dường như không còn có ưu thế trong phân khúc điện thoại thông minh vào thời điểm hiện tại. Vấn đề này còn khó hơn giải quyết hơn cả việc pin bị nổ. Tuy nhiên, sẽ là sai lầm để dự đoán một sự suy giảm về quy mô như của Nokia, mà chỉ một thập kỷ trước là hãng điện thoại số một trên thế giới, nhưng sau đó đã ra khỏi ngành công nghiệp này và tập trung vào phát triển các lĩnh vực khác (mặc dù công ty đến từ Thụy Điển này cũng xác nhận đây là điều khó khăn). Samsung cũng có một số ngành kinh doanh phát triển mạnh khác để dựa vào, chẳng hạn như chất bán dẫn và màn hình điện tử.

Có lẽ một ngày nào đó Samsung sẽ nổi tiếng với các loại thuốc thông minh của mình như với những chiếc điện thoại thông minh của nó. Trong tháng mười một công ty có kế hoạch để mở một công sinh học của riêng nó, một hãng dược phẩm, hy vọng sẽ tạo ra được hơn 2 tỷ USD. Một phần của số tiền được dành để giúp nó trở thành một nhà sản xuất các loại thuốc công nghệ sinh học lớn trên thế giới. Tập đoàn này đã phát triển các protein trong tế bào động vật, ở quy mô lớn trong các nhà máy siêu sạch, khá giống với việc phát triển mạch trên tấm silicon. Một điều đáng mừng là trong ngàh kinh doanh này nguy cơ tự bốc cháy là rất thấp.

 Thu Thủy

Lược dịch theo The Economist