Chỉ trong vỏn vẹn sáu năm, công ty dịch vụ cho thuê nhà Airbnb đã phát triển theo cấp số nhân và ngày càng thu hút được nhiều sự quan tâm. Brian Chesky – người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Airbnb đã lý giải vì sao công ty này và các thành phố cần phải phối hợp cùng nhau.

Nền kinh tế chia sẻ không có sự sẻ chia/ Uber & Kinh tế chia sẻ - cuộc chiến với các nhân tố điều tiết/ Nền kinh tế chia sẻ có giá trị như thế nào đối với GDP?/ Lợi ích của một nền kinh tế sẻ chia lợi nhuận

Kể từ khi thành lập vào năm 2008, Airbnb đã dẫn đầu về mức tăng trưởng trong nền kinh tế chia sẻ, bằng việc giúp cho hàng ngàn người trên khắp thế giới thuê được nhà hoặc phòng phụ. Tuy nhiên, trong khi vào một đêm cao điểm có thể có đến 425.000 người tạm trú trong những ngôi nhà nằm trong danh sách của Airbnb, tốc độ tăng trưởng của công ty bị giấu đi bởi những điều luật mâu thuẫn với đặc tính của dịch vụ này là cho phép bất cứ ai, kể cả người thuê nhà, có thể “bán” quyền truy cập vào không gian sống của họ.

Trong cuộc phỏng vấn với phóng viên Rik Kirkland của tạp chí McKinsey, Brian Chesky - người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Airbnb cho biết làm thế nào để phát triển mối quan hệ của công ty với các thành phố. Dưới đây là bản biên tập lại những tham luận của Chesky.

Bản ghi lại bài phỏng vấn:

Khởi đầu một cuộc cách mạng

Brian Chesky: Đó là vấn đề về lòng tin, điều mà chỉ một doanh nghiệp mới có thể nhận được. Chúng ta chỉ tin tưởng vào các công ty hoặc những người chúng ta quen biết. Giờ đây, niềm tin đó đã được dân chủ hóa – bất kỳ ai cũng có thể hoạt động như một thương hiệu cá nhân.

Bằng Airbnb, bạn có thể thuê một nhà ở bất cứ nơi nào trên thế giới khi đi du lịch. Và “bất cứ nơi nào” có nghĩa là 34.000 thành phố ở 190 quốc gia, bao gồm hầu hết tất cả các nước ngoại trừ Bắc Triều Tiên, Iran, Syria và Cuba.

Ý tưởng khiến chúng tôi bắt đầu thực hiện dịch vụ này nảy ra khi tôi đang sống chung với một người bạn, Joe, tại San Francisco, và tôi không có đủ khả năng để trả tiền thuê nhà nữa. Cuối tuần đó, ở San Francisco diễn ra Hội nghị Thiết kế Quốc tế. Tất cả các khách sạn đều đã kín phòng. Trong khi đó, Joe có tới 3 chiếc đệm phao. Chúng tôi đã kéo những chiếc đệm phao đó ra khỏi tủ quần áo, bơm phồng chúng, và chúng tôi gọi đó là dịch vụ "Giường phao và Bữa sáng" (“Air Bed and Breakfast”)

Lý do mô hình này phát triển rất nhanh là bởi, khác với kiểu kinh doanh truyền thống, chúng ta không cần phải “đổ bê tông”. Các thành phố vốn dĩ đã xây dựng một hệ thống cơ sở hạ tầng từ thế hệ trước. Như vậy, tất cả những thứ bạn cần có chỉ là Internet.

Những cuộc tranh luận làm gián đoạn

Brian Chesky: Tôi chưa bao giờ yêu thích từ “gián đoạn”, giống như một đứa nhóc chuyên phá bĩnh trong lớp thì chắc chẳng bao giờ đóng góp được gì cho lớp cả. Tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể đóng góp rất nhiều cho xã hội.

Theo thời gian, các thành phố ngày càng mở rộng đến nỗi ý thức về một cộng đồng duy nhất đã biến mất. Tôi từng nghĩ rằng một khi bạn biết tất cả mọi người, cộng đồng có thể xuất hiện trở lại. Tương tự như mối quan hệ giữa Airbnb với các thành phố, một yếu tố làm nên thành công của chúng tôi. Hoặc chúng tôi không thể thực sự phát triển mạnh nếu như thiếu sự hỗ trợ của thành phố. Chúng tôi cũng không muốn phát triển vượt bậc, phớt lờ phía các thành phố. Và tôi nghĩ rằng sẽ thật tuyệt vời nếu chúng ta hợp tác cùng nhau để đôi bên cùng có lợi. Và tôi nghĩ rằng nếu chúng ta không làm việc với nhau hoặc tệ hơn là mâu thuẫn với nhau, thì người bị thiệt không thực sự chúng tôi hay thành phố, mà chính là những người dân sống ở thành phố đó.

Giúp cho các thành phố đón nhận sự chia sẻ

Brian Chesky: Về cơ bản, ý tưởng về một nền kinh tế chia sẻ sẽ thật tuyệt đối với các thành phố. Nghĩa là người dân trên toàn thành phố, chỉ trong 60 giây, có thể trở thành những doanh nghiệp siêu nhỏ. Và họ thực sự được trao quyền cũng như có thể kiếm thêm thu nhập. Điều này thật tuyệt nhưng cũng phức tạp, vì có những luật đã được viết nhiều thập kỷ trước đây, đôi khi là từ một thế kỷ, về việc “có những điều luật áp dụng cho con người, và có những điều luật áp dụng cho doanh nghiệp.” Điều gì sẽ xảy ra khi một người bình thường trở thành một doanh nhân? Đột nhiên những điều luật đó sẽ bị lỗi thời. Chính quyền đang áp dụng những điều luật của thế kỷ 20, và chúng ta đang ở trong một nền kinh tế của thế kỷ 21.

Có lẽ sẽ rất tốn công để có thể sửa đổi một số luật lệ và thay đổi cách suy nghĩ về việc các thành phố hợp tác cùng các nền tảng, nhưng tôi nghĩ rằng nó sẽ mang lại hiệu quả. Bởi vì chính quyền thành phố không cần phải đầu tư hàng tỷ USD vào cơ sở hạ tầng để tạo ra công ăn việc làm. Trong quá khứ, để tạo ra cơ hội việc làm, thành phố cần xây dựng các dự án lớn với mức đầu tư khổng lồ; ngược lại, các công việc thông qua Airbnb chỉ yêu cầu duy nhất Internet. Giờ đây, những gì họ cần làm là thay đổi khuôn khổ pháp lý, mà cũng khá là lỗi thời rồi. Chúng tôi muốn làm việc với các thành phố. Chúng tôi không nói với họ rằng những điều luật của họ thật tệ, nhưng thế giới liên tục thay đổi và luật pháp phải tiếp tục thích ứng với thế giới mới.

Chúng tôi muốn giúp các thành phố hiểu được thế giới đang thay đổi như thế nào, từ đó họ có thể hiện đại hóa luật lệ một cách phù hợp. Chúng tôi không đi ngược lại luật pháp. Chúng tôi mong muốn được nằm trong những điều luật, bởi vì quản lý chúng tôi cũng chính là công nhận chúng tôi.

Kế hoạch phát triển của Airbnb

Brian Chesky: Chúng tôi muốn mọi du khách đều có thể thuê nhà ở bất cứ nơi nào, kể cả là ở châu Á - một thị trường mới đối với chúng tôi. Thứ hai, chúng tôi cũng đang nghiên cứu một số đối tượng khách hàng mới. Khởi điểm, Airbnb là một cách để du khách thuê được phòng giá rẻ khi đi du lịch tại một thành phố nào đó. Nhưng tới nay, chúng tôi đã bắt đầu có những khách hàng không bận tậm đến giá cả. Điều họ mong muốn là một trải nghiệm cao cấp. Và cuối cùng, nếu bạn chuẩn bị tới thăm Tokyo, bạn không đến Tokyo chỉ để ở trong một ngôi nhà hoặc một khách sạn. Mà một khi đã quyết định dành kỳ nghỉ ở Tokyo, thì có nghĩa là bạn muốn có một trải nghiệm. Và chúng tôi rất muốn cống hiến nhiều hơn nữa để khiến cho trải nghiệm của bạn thật đặc biệt và đáng nhớ.

Tương lai của sự chia sẻ: Thời gian rảnh rỗi của bạn

Brian Chesky: Tôi không nghĩ rằng mọi người sẽ coi những công việc được tạo ra trong nền kinh tế chia sẻ như một nghề nghiệp thực thụ. Tôi thậm chí còn không biết liệu những công việc như vậy có được tính là một nghề nghiệp trong bản báo cáo về việc làm của Nhà Trắng hay không. Nhưng đó chính là những công việc thực sự. Tôi có thể nói như vậy, bởi những người đang làm việc này đều kiếm ra tiền, và họ phụ thuộc vào nguồn thu nhập đó. Hơn một nửa các chủ nhà phụ thuộc vào nguồn thu này để trả tiền thuê nhà hoặc thế chấp. Có thể nói đây là một công việc mới, một công việc của thế kỷ 21. Tom Friedman đã từng nói về việc trong tương lai người ta có thể không có việc làm, mà họ sẽ có thu nhập dòng.

Tôi tin rằng nền kinh tế chia sẻ rộng rãi có thể tạo ra hàng chục triệu công ăn việc làm hoặc nguồn thu nhập cho người dân trên khắp thế giới. Điều này sẽ có ảnh hưởng khá lớn đến nền kinh tế, chủ yếu là tích cực.

Các nền kinh tế chia sẻ bắt đầu bởi dân chủ hóa và tập trung vào hai trong số những tài sản lớn nhất của một người: nhà và những chiếc ô tô của họ. Nhưng tôi nghĩ rằng định nghĩa về quyền sở hữu đang thay đổi. Khi cha mẹ tôi còn trẻ, việc sở hữu dường như là một đặc ân, và sẽ rất tuyệt vời nếu có thể sở hữu một căn nhà, việc sở hữu một chiếc xe hơi. Nhưng quyền sở hữu lại là một gánh nặng đối với thế hệ ngày nay. Mọi người vẫn muốn thể hiện, nhưng trong tương lai tôi nghĩ rằng họ muốn khoe trên Instagram hay trong những bức ảnh của mình những nơi họ đã đi, những trải nghiệm mà họ đã có. Đó là xu hướng mới; điều mọi người quan tâm không phải là chiếc xe bạn sở hữu; mà là những nơi bạn đi và những trải nghiệm mà bạn có. Tôi nghĩ rằng trong tương lai, người ta sẽ sở hữu bất cứ điều gì mà họ muốn chịu trách nhiệm. Và tôi nghĩ rằng những thứ họ muốn chịu trách nhiệm về là danh tiếng, tình bạn của họ, những mối quan hệ và những vốn sống của họ.

Vì vậy, tôi nghĩ rằng sẽ có một cuộc cách mạng lớn trong quyền sở hữu của tất cả mọi người. Tài sản lớn nhất không phải là một ngôi nhà cũng không phải là một chiếc xe hơi, mà chính là thời gian của mọi người. Thời gian của mọi người có thể bắt đầu chỉ với hợp đồng đơn giản như: xếp hàng cho bạn, hay cung cấp một thứ gì đó cho bạn. Tôi nghĩ rằng điều này sẽ ngày càng được nâng tầm. Cuối cùng, những công việc hết sức bình thường trở thành các nghề nghiệp thực sự, thậm chí có thể trở thành một hình thức nghệ thuật.

Nếu có ai đó đề nghị: “Tôi nấu ăn ngon lắm. Mọi người có muốn đến dùng bữa sáng muộn tại nhà tôi không?”, và bạn có thể có thể đặt một bữa ăn thịnh soạn ở nhà của họ, thay vì tại một nhà hàng. Người đó không cố gắng để gây dựng một nhà hàng, hơn nữa chúng tôi chỉ cho phép làm bữa sáng muộn mà thôi. Cái mà họ muốn xây dựng chính là danh tiếng. Biết đâu người đó có thể trở thành một đầu bếp được xếp hạng Michelin tại chính ngôi nhà của họ?

Về tác giả:

Brian Chesky là người đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành của Airbnb. Cuộc phỏng vấn này được thực hiện bởi Rik Kirkland, biên tập viên cao cấp của báo McKinsey, tại trụ sở của McKinsey ở New York.

Thu Thủy

Lược dịch theo McKinsey and Company